กรดอะมิโน (Amino Acids) เป็นหน่วยย่อยของโปรตีน ซึ่งถือว่าเป็นพื้นฐานสำคัญของชีวิต ร่างกายใช้กรดอะมิโนในการสร้างโปรตีนซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น การสร้างกล้ามเนื้อ เส้นผม ผิวหนัง และเนื้อเยื่ออวัยวะอื่น ๆ นอกจากนี้ยังมีส่วนในการผลิตเอนไซม์และฮอร์โมนที่ช่วยควบคุมกระบวนการทำงานทางชีวภาพต่าง ๆ
ประเภทของกรดอะมิโน
กรดอะมิโนแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก คือ กรดอะมิโนจำเป็น และกรดอะมิโนไม่จำเป็น
- กรดอะมิโนจำเป็น (Essential Amino Acids): กรดอะมิโนชนิดนี้คือกรดอะมิโนที่ร่างกายไม่สามารถสร้างขึ้นเองได้ ต้องได้รับจากอาหารเท่านั้น มีทั้งหมด 9 ชนิด เช่น ลิวซีน ไอโซลิวซีน วาลีน เมไทโอนีน ทริปโตเฟน ฟีนิลอะลานีน ทรีโอนีน ฮิสทิดีน และไลซีน แหล่งที่มาของกรดอะมิโนจำเป็นจะมาจากอาหารประเภทโปรตีน เช่น เนื้อสัตว์ นม ไข่ และถั่วเหลือง
- กรดอะมิโนไม่จำเป็น (Non-Essential Amino Acids): กรดอะมิโนกลุ่มนี้ร่างกายสามารถสังเคราะห์ขึ้นเองได้จากกรดอะมิโนชนิดอื่นหรือจากสารอาหารที่ได้รับในชีวิตประจำวัน มีทั้งหมด 11 ชนิด เช่น กลูตามีน อาร์จินีน อลานีน ไกลซีน และซิสทีน ซึ่งกรดอะมิโนเหล่านี้มีบทบาทสำคัญในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อและการฟื้นฟูกล้ามเนื้อหลังจากการออกกำลังกายหรือการทำกิจกรรมต่าง ๆ
บทบาทของกรดอะมิโนในร่างกาย
กรดอะมิโนมีบทบาทที่หลากหลายในร่างกาย
- สร้างโปรตีน: กรดอะมิโนถูกนำมาเรียงต่อกันเป็นสายยาวเพื่อสร้างโปรตีนที่ใช้ในการสร้างเนื้อเยื่อ และโครงสร้างต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น กล้ามเนื้อ เส้นผม เล็บ และผิวหนัง
- การผลิตเอนไซม์และฮอร์โมน: กรดอะมิโนมีบทบาทในการสร้างเอนไซม์และฮอร์โมนที่ใช้ควบคุมกระบวนการทางชีวเคมีต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น การเผาผลาญพลังงาน และการควบคุมอารมณ์
- การซ่อมแซมและฟื้นฟูร่างกาย: กรดอะมิโนมีส่วนสำคัญในการซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหาย เช่น หลังจากการออกกำลังกายหรือบาดเจ็บ
แหล่งอาหารที่มีกรดอะมิโน
อาหารที่เป็นแหล่งของกรดอะมิโน
- โปรตีนจากสัตว์: เช่น เนื้อสัตว์ทุกชนิด ไข่ นม และผลิตภัณฑ์จากนม โปรตีนเหล่านี้มีกรดอะมิโนจำเป็นครบถ้วนและเหมาะสมต่อการใช้ในร่างกาย
- โปรตีนจากพืช: เช่น ถั่วเหลือง ธัญพืช ถั่วเมล็ดแห้ง และพืชตระกูลถั่ว แม้โปรตีนจากพืชบางชนิดอาจไม่มีกรดอะมิโนครบถ้วนเหมือนโปรตีนจากสัตว์ แต่การรับประทานอาหารหลากหลายชนิดจะช่วยให้ร่างกายได้รับกรดอะมิโนที่เพียงพอ