ใยอาหาร (Fiber) เป็นส่วนประกอบของพืชที่ร่างกายไม่สามารถย่อยหรือดูดซึมได้ เมื่อบริโภคใยอาหารเข้าไป ใยอาหารจะผ่านทางเดินอาหารโดยไม่ถูกย่อยออกเป็นพลังงานเหมือนกับคาร์โบไฮเดรตหรือไขมัน แต่อย่างไรก็ตาม ใยอาหารมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนการทำงานของระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่าย รวมถึงช่วยให้การดูดซึมสารอาหารอื่น ๆ ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ใยอาหารแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ ได้แก่ ใยอาหารละลายน้ำ และ ใยอาหารไม่ละลายน้ำ
- ใยอาหารละลายน้ำ (Soluble Fiber): เมื่อผสมกับน้ำจะกลายเป็นเจล ช่วยชะลอการดูดซึมน้ำตาลและไขมัน ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดคงที่มากขึ้น ใยอาหารประเภทนี้พบได้ในข้าวโอ๊ต ถั่ว และผลไม้บางชนิด เช่น แอปเปิลและเบอร์รี
- ใยอาหารไม่ละลายน้ำ (Insoluble Fiber): มีคุณสมบัติในการเพิ่มกากอาหารในลำไส้ ช่วยให้การขับถ่ายเป็นปกติและป้องกันอาการท้องผูก พบได้ในธัญพืชเต็มเมล็ด ผัก และรำข้าว
ใยอาหารยังช่วยให้รู้สึกอิ่มเร็วและนานขึ้น จึงมักแนะนำให้บริโภคใยอาหารเป็นส่วนหนึ่งของการควบคุมน้ำหนัก นอกจากนี้ ใยอาหารยังช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ในลำไส้ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยในการย่อยอาหารและเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
ใยอาหารพบได้ในอาหารจากพืช เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืชเต็มเมล็ด ถั่ว และเมล็ดพืช การบริโภคใยอาหารอย่างสม่ำเสมอในปริมาณที่เพียงพอจากอาหารธรรมชาติจะช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดี