ภาวะโภชนาการเกิน (Overnutrition) คือ การที่ร่างกายได้รับสารอาหารหรือพลังงานเกินกว่าที่จำเป็น ส่งผลให้เกิดการสะสมของสารอาหารและพลังงานที่เกินความต้องการของร่างกาย ซึ่งอาจเกิดขึ้นจากการบริโภคอาหารในปริมาณที่มากเกินไป โดยเฉพาะอาหารที่มีพลังงานสูง เช่น ไขมัน น้ำตาล หรือแป้ง
สาเหตุของภาวะโภชนาการเกิน
- การบริโภคอาหารเกินความจำเป็น: การรับประทานอาหารมากเกินไปหรือกินอาหารที่มีพลังงานสูง เช่น อาหารฟาสต์ฟู้ด ขนมหวาน หรือเครื่องดื่มที่มีน้ำตาลมากเกินไป
- พฤติกรรมการกินที่ไม่สมดุล: การกินที่ไม่มีการวางแผนหรือขาดการควบคุมปริมาณ เช่น การกินเล่นระหว่างมื้อ หรือการกินอาหารตามอารมณ์
- การขาดการออกกำลังกาย: การไม่ออกกำลังกายหรือการเคลื่อนไหวร่างกายน้อย ทำให้ร่างกายไม่สามารถใช้พลังงานที่ได้รับจากอาหารได้หมด
ผลกระทบจากภาวะโภชนาการเกิน
เมื่อร่างกายได้รับสารอาหารหรือพลังงานมากเกินไป จะทำให้เกิดการสะสมของไขมันและพลังงานในร่างกาย การสะสมพลังงานที่ไม่ได้ใช้เหล่านี้สามารถส่งผลต่อการทำงานของร่างกายได้ เช่น การทำให้ระบบเผาผลาญทำงานหนักขึ้น หรือเกิดการสะสมของไขมันในส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย
แนวทางการป้องกันภาวะโภชนาการเกิน
- การรับประทานอาหารอย่างสมดุล: เลือกรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ หลีกเลี่ยงการกินอาหารที่มีพลังงานสูงหรือไขมันและน้ำตาลมาก
- การควบคุมปริมาณอาหาร: คำนึงถึงปริมาณอาหารที่รับประทานในแต่ละวัน ไม่ควรรับประทานอาหารเกินความจำเป็นของร่างกาย
- การออกกำลังกาย: เพิ่มการออกกำลังกายหรือเคลื่อนไหวร่างกายให้เพียงพอต่อการใช้พลังงานที่ได้รับจากอาหาร
ความสำคัญของการดูแลโภชนาการ
การดูแลโภชนาการอย่างเหมาะสมเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้ร่างกายทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ การรับประทานอาหารที่หลากหลายและสมดุล จะช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่จำเป็นในปริมาณที่เหมาะสม และป้องกันไม่ให้เกิดภาวะโภชนาการเกิน