ไขมันอิ่มตัว (Saturated Fat) เป็นไขมันชนิดหนึ่งที่พบได้ทั้งในอาหารจากสัตว์และพืช ไขมันอิ่มตัวประกอบด้วยโมเลกุลของกรดไขมันที่ไม่มีพันธะคู่ระหว่างอะตอมของคาร์บอน ทำให้มันมีความอิ่มตัวเต็มที่ด้วยอะตอมของไฮโดรเจน ลักษณะของไขมันอิ่มตัวทำให้มันอยู่ในสถานะเป็นของแข็งที่อุณหภูมิห้อง ตัวอย่างเช่น เนย ชีส น้ำมันหมู และน้ำมันมะพร้าว
แหล่งของไขมันอิ่มตัว
ไขมันอิ่มตัวพบได้ในอาหารหลากหลายประเภท แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มใหญ่ตามแหล่งที่มา:
- ไขมันอิ่มตัวจากสัตว์: ไขมันอิ่มตัวมักพบในผลิตภัณฑ์จากสัตว์ เช่น เนื้อวัว เนื้อหมู เนื้อไก่ที่มีหนัง ผลิตภัณฑ์นม เช่น เนย ชีส และครีม นอกจากนี้ยังพบในไขมันจากสัตว์ เช่น น้ำมันหมู และไขมันที่อยู่ในเนื้อสัตว์ติดมัน
- ไขมันอิ่มตัวจากพืช: แม้ว่าไขมันอิ่มตัวจะพบมากในอาหารจากสัตว์ แต่มันยังพบได้ในอาหารจากพืชบางชนิดด้วย เช่น น้ำมันมะพร้าว น้ำมันปาล์ม และน้ำมันเมล็ดในปาล์ม อาหารพืชที่มีไขมันอิ่มตัวมักถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เช่น ในขนมอบและขนมกรุบกรอบ เนื่องจากไขมันเหล่านี้สามารถคงรูปได้ดีและมีอายุการเก็บรักษาที่ยาวนาน
การทำงานของไขมันอิ่มตัวในร่างกาย
ไขมันอิ่มตัวทำหน้าที่เป็นแหล่งพลังงานสำรอง ร่างกายจะเก็บไขมันที่เหลือจากการใช้งานเป็นพลังงานในรูปไขมันสะสม เมื่อร่างกายต้องการพลังงานเพิ่ม จะนำไขมันเหล่านี้มาใช้ ไขมันอิ่มตัวมีบทบาทสำคัญในการสร้างเยื่อหุ้มเซลล์และใช้ในการผลิตฮอร์โมนบางชนิด รวมถึงช่วยป้องกันอวัยวะภายใน
การบริโภคไขมันอิ่มตัวอย่างเหมาะสม
แม้ว่าไขมันอิ่มตัวจะมีบทบาทสำคัญในร่างกาย แต่ควรบริโภคในปริมาณที่พอเหมาะ เนื่องจากการบริโภคไขมันอิ่มตัวในปริมาณมากอาจทำให้พลังงานเกินความต้องการของร่างกายและถูกเก็บสะสมในรูปของไขมัน หากรับประทานในปริมาณที่เหมาะสมร่วมกับอาหารที่มีสารอาหารครบถ้วน ไขมันอิ่มตัวก็สามารถเป็นส่วนหนึ่งของการรับประทานอาหารที่สมดุล
